Sự nổi lên của Hung Nô Mặc Đốn thiền vu

Các lãnh địa và vùng ảnh hưởng của Hung Nô khi Mặc Đốn bắt đầu cai trị.

Đầu tiên, ông hành quân đến đánh người Đông Hồ, láng giềng phía đông của Hung Nô, và đưa họ vào quyền kiểm soát của mình vào năm 208 TCN. Sau chiến dịch Đông Hồ của ông (Đông Hồ phân liệt thành Tiên TiÔ Hoàn); ông đánh bại Đinh Linh và các sắc dân khác sống tại miền bắc Mông Cổ và cuối cùng đưa Nguyệt Chi nằm dưới quyền cai trị của mình vào năm 203 TCN. Sau các cuộc chinh phục này, tất cả các tù trưởng Hung Nô đã chịu phục tùng ông.

Với các chiến thắng này, ông đã có thể giành quyền kiểm soát các tuyến thương mại quan trọng, và sau đó cung cấp cho Hung Nô một nguồn thu nhập lớn hơn. Sau đó (năm 200 TCN), ông tiến hành một chiến dịch kéo dài 3 năm với nhà Hán, và giành thắng lợi trước Hán Cao Tổ, buộc triều đại này phải cống nạp cho Hung Nô: Khi Hán Cao Tổ phát động cuộc tấn công chống lại, Mặc Đốn với 4 vạn quân đã đưa quân Hán vào bẫy và phục kích với 300.000 kị binh Hung Nô, bao vây quân Hán trong 7 ngày với tên gọi trận Bạch Đăng. Hán Cao Tổ bị cắt tiếp việc và tiếp tế. Trong hoàn cảnh rất nguy khốn, hoàng đế nhà Hán phải sai Trần Bình đến hối lộ yên chi (vợ) của Mặc Đốn. Kết quả là Hán Cao Tổ quyết định nhân nhượng Hung Nô bằng cách gả con gái các gia đình quý tộc cho Thiền vu Hung Nô. Chính sách này đã kéo dài liên tục trong 70 năm tiếp sau.

Mặc Đốn đã không bao giờ cố gắng chinh phục hoàn toàn Trung Quốc, bởi ông cho rằng một triều đại dị tộc không thể cai trị một đất nước lớn như vậy trong một thời gian dài. Sau các chiến dịch đánh Trung Hoa của ông, Mặc Dốn buộc Nguyệt Chi và Ô Tôn trở thành chư hầu của Hung Nô.

Dưới thời cai trị của ông, nhiều sắc tộc nằm dưới quyền quản lý của Hung Nô. Ông đã thống nhất toàn bộ họ vào một đế quốc, các dân tộc này đều có đặc điểm là sống du mục trên thảo nguyên. Ngoài đối tượng này, Mặc Đốn cũng khiến một thành bang ốc đảo tại lòng chảo Tarim thề trung thành với ông. Tổ chức của ông về cả quân sự lẫn chính sự về sau được nhiều dân tộc và quốc gia khác tại Trung Á áp dụng.

Dưới thời Mặc Đốn, ông đã tổ chức 26 chiến dịch lớn để chinh phục 26 nước, và trở thành một mối lo ngại lớn tại châu Á, ngay cả với nhà Hán hùng mạnh. Ông là một chiến binh tuyệt vời và chiến lược gia tài giỏi và gần như bất khả chiến bại trong các cuộc chiến.